ئویغور

ئویغور

ئویغور

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە

ئویغور ناوچەکان بە ژمارەی دانیشتوانی بەرچاو چین (شینجیانگ) ٨٬٣٩٩٬٣٩٣ (٢٠٠٠) [١] کازاخستان ٢٢٣٬١٠٠ (٢٠٠٩) [٢] قرغیزستان ٤٩٬٠٠٠ (٢٠٠٩) [٣] زمانەکان ئویغوری
ئایین ئیسلامی سوننە‌
گرووپە ڕەگەزییە پێوەندیدارەکان تورک

ئویغورەکان بەشێکن لە نەتەوەکانی لقی تورکی ڕەگەزی زەرد کە دەگەڕێنەوە بۆ ھۆزە پەرتەوازەکانی گەڵانی مەنگۆل، بەشی ھەرە زۆری نەتەوەی ئویغور موسڵمانی سوننە‌ن.‌ بەپێ ی نوێترین ئامار لە ساڵی ٢٠٠٨دا ژماریان دەگاتە ٤١ میلیۆن کەس لە جیھاندا، کە بەشی ھەرە زۆریان دەکەوێتە ھەرێمی شینجیانگی چینی و باقی تری نەتەوەی ئویغور بەسەر دەوڵەتەکانی تر دابەش دەبن وەک کازاخستان، مەنگۆلیا، تورکیا، ئەفغانستان، پاکستان، ئەڵمانیا، ئیندۆنیزیا، ئوسترالیا، تایوانو سەعوودیە‌. نەتەوەی ئویغور ١٠ سەدە بەرلە ئێستا خاوەن دەوڵەتی سەربەخۆی خۆیان بوون بە ناوی تورکستانی ڕۆژھەڵات، بەڵام لە ساڵانی ١٧٥٩ و داوتریش ١٧٨٦ بەشێکی گەوەری لکێنرا بەچینەوە و لە ساڵی ١٩٥٠ بەیەکجارەکی بووە بەشێک لە چینی کۆمۆنیستی. لە ساڵانی ١٩٣٣ و١٩٤٤ ئویغورییەکان توانیان خۆیان ڕزگاربکەن لە دەسەڵاتی چین، بەڵام ئەم سەربەخۆییە زۆری نەخایاند و خێرا کەوتنە ژێر دەستەڵاتی چینەوە.
لە ساڵی ٢٠٠٤دا ئویغورییەکانی تاراوگە٬ حکوومەتێکیان لە تاراوگە دروست کرد کە ئەنوەر یوسفسەرۆکایەتی دەکات و خاوەن دەستوورە.

المصدر: ..ٌ::ٌ:: النسابون العرب ::ٌ::ٌ.. - من قسم: اردو زبان فورم. انجمن زبان فارسی

---

z,یy,v